شهرستان خمین یکی از شهرستان‌های استان مرکزی ایران است. این شهرستان از دو بخش به نامهای مرکزی و کمره تشکیل شده‌است. زبان و لهجه رایج در منطقه، بیش‌تر فارسی و در جنوب لری است و در برخی از روستاه‌ها نیز به زبان ترکی سخن می‌گویند. شهر خمین مرکز این شهرستان است.
ریشهٔ نام:
خُمین را برخی عربی‌شده هُمایون می‌دانند. بر پایهٔ اسطوره‌های ایرانی این شهر به دست همای دختر بهمن ساخته شد.برخی نیز آن را برگرفته از نام «خمیهن» که واژه‌ای زرتشتی است می‌دانند.
جمعیت:
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان خمین در سال ۱۳۸۵ برابر با ۱۱۰۱۹۵ نفر بوده‌است که از این میان ۵۴۷۷۰ نفر مرد و بقیه زن بوده‌اند .
تقسیمات کشوری:
این شهرستان دارای دو بخش با نامهای بخش مرکزی و بخش کمره و هفت دهستان است:
نقطه شهری: خمین
نقطه شهری: قورچی‌باشی
آثار فرهنگی و گردشگری:
از جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی تاریخی، مذهبی شهر خمین می‌توان به پارک جنگلی و کوه بوجه،کوهستان و منطقه حفاظت شده الوند، قلعه سالار محتشم، عمارت کشاورز صدر (روستای جعفرآباد)، موزه مردم‌شناسی، شبستان مسجد جامع، بازار سرپوشیده، باغات گل، سنگنگاره‌های تیمره، امامزاده خدیجه خاتون (روستای حشمتیه)، کبوتر خانه‌ها،غار مسکونی زاغه بزرگ رباط علیابا قدمت بیش از 12000 سال و تخته سنگهای با خط کوفی، حسینیه آقا خان، آسیاب آبی، محراب فضل و یحیی، امامزاده حسن (روستای طیب آباد) بیشه علی شهر قورچی باشی ،حمام لکان،سرچشمه و سد خان آباد، امامزاده سلیمان و ابوالفتح (روستای دهنو)، بقعه محمد مالک اشتر (روستای گوشه محمد مالک)،بقعه آقا سید علی (روستای پشتکوه)، غارهای انجدان، بقعه شاه قلندر و شاه قریب، کاروانسرای شاه عباسی، کارخانجات نخ طلا، امامزاده ابوطالب، امامزاده اسماعیل، امامزاده عبدالعلی (روستای ریحان)، امامزاده عبداله (روستای گودرز)، امامزاده اهل ابن علی درکیلومتر ۲۰ جاده خمین_اراک (روستای امامزاده)،و... اشاره کرد. پیشهٔ اکثر مردم خمین کشاورزی و دامپروری است.از محصولات خمین لوبیا، عسل، انگور، سیب زمینی و پیاز، لبنیات، خشکبار، همچنین مرغوبترین زعفرانهای دنیا را می‌توان نام برد.
همچنین از روستاهای این شهرستان می‌توان به روستای چهارچشمه ، جوادیه ،سکانه ،اسفنجه،ککه،فرفهان،میوران،دانیان ،جعفرآباد، رباط علیا، رباط مراد،اشوقه، ریحان، گوشه محمد مالک، گلدشت (شهابیه)، فرنق، ورآباد، میشیجان، خوگان، خراوند، دهنو، پشتکوه، حشمتیه، حاجی آباد،لکان (خمین)، خان اباد، نیشهرو... اشاره نمود.
شهر خمین زادگاه سید روح الله خمینی است. بیت قدیمی وی در این شهرستان واقع است. این بیت وسعت زیادی دارد و از چندین حیاط تشکیل شده‌است که از طریق حوض‌هایی به شکل دایره، قلب و مانند از همدیگر تفکیک می‌شوند.